อุปกรณ์สายไฟมีกี่ชนิดและใช้อย่างไร เรื่องใกล้ตัวที่รู้ไว้ก็ไม่เสียหาย

อุปกรณ์สายไฟอาจเป็นเรื่องที่บางคนคิดว่าเป็นเรื่องไกลตัว เพราะเป็นหน้าที่ที่ช่างไฟฟ้าควรรับผิดชอบและดูแลในการติดตั้ง แต่จะไม่ดีกว่าหรือ...ที่คุณจะศึกษาและรับรู้ข้อมูลที่ถูกต้องไว้บ้าง ยามฉุกเฉินจะได้แก้ปัญหาเบื้องต้นต่าง ๆ ได้ และเป็นอีกหนึ่งเรื่องใกล้ตัว ที่สมาชิกในครอบครัวทุกคนต้องมีความรู้เรื่องนี้ร่วมกันด้วย

ประเภทและชนิดของอุปกรณ์สายไฟ

หากจะกล่าวถึงอุปกรณ์สายไฟ อาจจะสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ๆ นั่นคือ สายไฟที่มีแรงดันต่ำ และสายไฟที่มีแรงดันสูง ดังนี้

สายไฟแรงดันต่ำ

เป็นอุปกรณ์สายไฟที่มีอลูมิเนียมหรือทองแดงเป็นสายที่ใช้หุ้มฉนวนสายไฟ ซึ่งสายไฟประเภทนี้จะมีแรงดันไม่เกินที่ 750 โวลต์ อีกทั้งยังมี PVC และ XLPE เป็นวัสดุที่ใช้หุ้มฉนวนอีกด้วย ซึ่งสายไฟประเภทแรงดันต่ำนี้ ประกอบด้วยทั้งหมด 4 ชนิด นั่นคือ

1. สาย THW

เป็นสายไฟที่นิยมใช้กันมากที่สุด เพราะเป็นสายไฟแบบเดี่ยว ทนต่อแรงดันได้ถึง 750 โวลต์ และยังได้รับการยอมรับให้ใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมอย่างแพร่หลาย

2. สาย VAF

สายไฟชนิดนี้สามารถทนต่อแรงดันได้ 300 โวลต์ ซึ่งจะมีทั้งแบบสายคู่ที่มักเป็นที่นิยมในการนำมารัดด้วยคลิป นอกจากนั้นยังมีสายเดี่ยว และสายดิน และไม่เหมาะสมในการนำไปใช้กับวงจรแบบ 3 เฟส ที่มีแรงดันถึง 380 โวลต์ เนื่องด้วยการทนต่อแรงดันภายนอกค่อนข้างต่ำ

3. สาย VCT

สายไฟชนิดนี้มีเป็นสายแบบกลม ที่มีทั้งแบบ 1 แกน ไปจนถึง 4 แกนเลยทีเดียว มีทองแดงเส้นเล็ก ๆ เป็นตัวนำไฟ เพราะมีความอ่อนตัว อีกทั้งยังทนต่อการสั่นและสะเทือนได้เป็นอย่างดี นอกจากนั้นยังเป็นสายไฟชนิดที่สามารถใช้ร่วมกับอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ต้องมีการเดินสายดินได้อีกด้วย

4. สาย NYY

จะมีวางขายทั้งแบบที่มีแกนเดียวและหลายแกน มีสภาพที่ทนต่อสภาพแวดล้อมโดยรอบและทนต่อแรงดันได้ถึง 750 โวลต์ อีกทั้งยังเป็นสายฉนวนแบบสามชั้น ที่แข็งแรงและป้องกันความเสียหายภายนอกได้เป็นอย่างดี

สายไฟแรงดันสูง

อุปกรณ์สายไฟฟ้าแบบนี้จะมีขนาดที่ค่อนข้างใหญ่ และสามารถแบ่งออกได้อีก 2 ชนิดกว้าง ๆ คือ

1. แบบสายหุ้มฉนวน เช่น สาย AAC, AAAC และ ACSR

2. แบบสายเปลือย เช่น สาย Preassembly Aerial Cable, XLPE, Plc และ SAC

วิธีการใช้งานอุปกรณ์สายไฟชนิดต่าง ๆ

1.สาย VAF, VAF-G เป็นสายที่ใช้ได้กับแรงดันไฟฟ้าที่ไม่เกิน 300 โวลต์ เหมาะกับการเดินเกาะไปตามอาคาร และสามารถติดบริเวณพื้นที่ที่แฉะได้

2. สาย THW ซึ่งใช้ได้ดีกับแรงดันไฟฟ้าที่ไม่เกิน 750 โวลต์ เหมาะกับใช้เดินสายในท่อ

3. สาย VCT, VCT-G ใช้กับแรงดันไฟฟ้าที่ไม่เกิน 750 โวลต์ เหมาะกับ เครื่องมือที่ต้องเคลื่อนย้ายบ่อย ๆ เช่น ปลั๊กพ่วง

4. สาย NYY, NYY-G ใช้กับแรงดันไฟฟ้าที่ไม่เกิน 750 โวลต์ เหมาะกับวางฝันดิน โดยไม่ให้ได้รับการกระแทกจากภายนอกจนถึงขั้นชำรุดเสียหาย

การรู้จักชนิดและเลือกใช้อุปกรณ์สายไฟให้เหมาะสมกับสถานการณ์ต่าง ๆ ย่อมส่งผลดีและช่วยป้องกันอันตรายที่อาจจะเกิดขึ้น และที่ขาดไม่ได้เลย คือ การเลือกซื้อสินค้าที่ต้องคำนึงถึงเครื่องหมายการรองรับมาตรฐานของมอก. ก็นับว่าเป็นสิ่งสำคัญไม่แพ้กัน